Καπνίζεις; Όχι, αλλά αν καπνίζει ο διπλανός μου...

Στην Αθήνα που ζούμε όλοι σήμερα αλλά και σε άλλες μεγάλες πόλεις της Ελλάδας, οι περιβαλλοντολογικές συνθήκες παίζουν σημαντικό ρόλο πια στην υγεία μας.
Ο αέρας που αναπνέουμε είναι γεμάτος τοξικά αέρια λόγω των υπεράριθμων αυτοκινήτων που κυκλοφορούν. Το νερό που πίνουμε είναι γεμάτο χρώμιο, ψευδάργυρο, αρσενικό και μόλυβδο λόγω των λυμάτων των βιομηχανιών. Τα τρόφιμα που καταναλώνουμε είναι γεμάτα τοξίνες, ορμόνες, αντιβιοτικά, εντομοκτόνα και φυτοφάρμακα λόγω της απληστίας των καλλιεργητών και των κτηνοτρόφων. Όλα αυτά επιβαρύνουν τον οργανισμό μας. Το σώμα μας έχει να παλέψει με όλα αυτά που καθημερινά βάζουμε μέσα μας χωρίς να έχουμε πολλές επιλογές. Όταν όμως έχουμε την επιλογή και το ερώτημα είναι τόσο απλό γιατί αντιδρούμε σαν να μην έχουμε επιλογή; Ποιος με αναγκάζει να καπνίσω; Να γεμίσω τα σωθικά μου με πίσσα και χημικά; Κανείς! Αλλά μια και το κάνω σε μένα, γιατί να μην μολύνω τα πνευμόνια και τα κύτταρα των παιδιών μου και των γύρω μου;

Η Αμερικανική Εταιρία Καρκίνου στην ετήσια έκθεσή της περιέχει, μεταξύ άλλων, ένα τμήμα αφιερωμένο στα προϊόντα καπνού, η οποία εκτιμάται ότι προκάλεσε το θάνατο πέντε εκατομμυρίων ατόμων το 2000. Σχεδόν το 1/3 από αυτούς πέθαναν από καρκίνο και περίπου 100 εκατομμύρια ανθρώπους στη διάρκεια του 20ου αιώνα ως σύνολο. Προβλέψεις δείχνουν ότι περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι θα πεθάνουν ως αποτέλεσμα της χρήσης του καπνού και τον 21ου αιώνα!

Διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες και παράγοντες του τρόπου ζωής μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές των φυσιολογικών γονιδίων και μετατροπή τους σε γονίδια που επιτρέπουν την ανάπτυξη του καρκίνου. Πολλές γονιδιακές διαταραχές, που οδηγούν στην εμφάνιση καρκίνου, είναι αποτέλεσμα του καπνίσματος, του λανθασμένου διαιτολογίου, της έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου ή της έκθεσης σε καρκινογόνους παράγοντες στους χώρους εργασίας και στο περιβάλλον.
Οι συχνότεροι παράγοντες κινδύνου παγκοσμίως με βάση τα πιο πρόσφατα δεδομένα, είναι η χρήση καπνού που είναι υπεύθυνη συνολικά για το 20% των θανάτων από καρκίνο, ενώ για τις χώρες με υψηλό εισόδημα το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 30%. Στη συνέχεια ακολουθούν η κατανάλωση αλκοόλ και η υποκατανάλωση φρούτων και λαχανικών με περίπου 5% επί του συνόλου των θανάτων από καρκίνο.

Καθώς επίσης...
Η χρήση καπνού αποτελεί αίτιο καρδιακής προσβολής σε οποιαδήποτε ηλικιακή ομάδα και όχι μόνο σε ηλικιωμένους. Σύμφωνα με τη διαχρονική μελέτη του Π.Ο.Υ., MONICA, περισσότερα από το 50% από τα μη θανατηφόρα καρδιολογικά επεισόδια σε νέους ανθρώπους ηλικίας 35-39 ετών, αποδίδονται στο κάπνισμα (Mähönen et al. 2004).

Από διάφορες έρευνες φαίνεται, ότι αυτοί που καπνίζουν μέχρι 10 τσιγάρα την ημέρα έχουν 25-30% μεγαλύτερη πιθανότητα εκδήλωσης στεφανιαίας νόσου από τους μη καπνιστές, αυτοί που καπνίζουν 10-20 τσιγάρα την ημέρα έχουν 30-50% μεγαλύτερη πιθανότητα, αυτοί που καπνίζουν 20-40 τσιγάρα έχουν 75% μεγαλύτερη πιθανότητα και αυτοί που καπνίζουν πάνω από 40 τσιγάρα πιθανότητα 100% μεγαλύτερη από τους μη καπνιστές (Fielding 2002).
Το κάπνισμα είναι ο σημαντικότερος τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο. Ευθύνεται για το 1/5 των καρδιαγγειακών παθήσεων παγκοσμίως και για το 30-40% του συνόλου των θανάτων από καρδιαγγειακή νόσο (WHO 2008).
Η χρήση καπνού με οποιοδήποτε τρόπο πέραν του τσιγάρου, καθώς και το παθητικό κάπνισμα περιλαμβάνονται στους παράγοντες κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου.

Από την άλλη, η ιατρική σήμερα έχει κάνει τεράστια άλματα και οι έρευνες μας δείχνουν πολύ αισιόδοξα σημάδια. Γιατί, λοιπόν, να μην βοηθήσουμε κι εμείς τους εαυτούς μας, τα παιδιά μας, τους θείους και τους παππούδες μας, τους μπαμπάδες και τις μαμάδες όλου του κόσμου; Γιατί να μην μάθουμε εμείς και έπειτα να διδάξουμε στις νέες γενιές πως να τρώνε υγιεινά, πως να βοηθάνε το σώμα τους με την άθληση και πως να αποφεύγουν τις βλαβερές ουσίες και τον καπνό; Γιατί να μην μάθουμε εμείς και έπειτα να διδάξουμε στις νέες γενιές πως να χρησιμοποιούν ποδήλατα ή μέσα μαζικής μεταφοράς για τις μετακινήσεις τους ώστε να μην επιβαρύνουν τον αέρα που θα αναπνέουν; Και τέλος, γιατί να μην μάθουμε εμείς και έπειτα να διδάξουμε στις νέες γενιές να σέβονται το σώμα τους αλλά και τους γύρω τους, ώστε να μειώνουν, όσο περνά από το χέρι τους, τις πιθανότητες εμφάνισης οποιασδήποτε ασθένειας;
Μαθαίνοντας πρώτα εμείς κι έπειτα διδάσκοντας τις νέες γενιές μπορούμε να διαψεύσουμε τα στατιστικά που θέλουν εκατομμύρια ανθρώπους να πεθαίνουν από το καπνό στον αιώνα μας.

Πηγή των στατιστικών στοιχείων: http://www.bestrong.org.gr/el/learncancer/ http://www.bestrong.org.gr/el/healthylife/healthinfo/cardiovasculardeseases/